Μήπως είμαστε αναλφάβητοι στο πένθος; Ας το παραδεχτούμε, μετά από θάνατο αγαπημένου προσώπου, χάνουμε τη γη κάτω από τα πόδια μας. Και είναι κομμάτι της διαδικασίας αυτό, και είναι εντάξει! Μήπως όμως αν ξέραμε λίγα παραπάνω για το τι είναι πραγματικά το πένθος, θα μας βοηθούσε στο να πενθούμε, και να ζούμε, πιο κοντά στον αληθινό μας εαυτό, που είναι και το ζητούμενο;
Βρήκα πριν λίγες μέρες τις παρακάτω δέκα αρχές του πένθους στην ιστοσελίδα του Dougy Center, που είναι από τα πιο αξιόπιστα και αξιόλογα κέντρα στήριξης στο πένθος παιδιών και των οικογενειών τους στην Αμερική. Και τις μετέφρασα παρακάτω, με την ελπίδα να μας βοηθήσουν να βιώνουμε πιο αυθεντικά τις απώλειες, και τα πένθη που φέρνουν στη ζωή μας.
10 βασικές αρχές για το πένθος:
1. Φυσικό: Η απώλεια είναι μια φυσιολογική, αναπόφευκτη και παγκόσμια ανθρώπινη εμπειρία. Οι άνθρωποι έχουν μια έμφυτη ικανότητα να προσαρμόζονται στην απώλεια και να λειτουργούν υγιώς.
2. Σύνθετο και μη παθολογικό: Το πένθος είναι μια προσαρμοστική, μη παθολογική απάντηση στην απώλεια. Μπορεί να γίνει περίπλοκο, γιατί περίπλοκοι είμαστε οι άνθρωποι, και οι σχέσεις μας.
3. Συμπεριληπτικό: Το πένθος δεν είναι μόνο μια ατομική εμπειρία. Είναι συνυφασμένο με ένα κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο, επηρεασμένο από την οικογένεια, την κοινότητα και άλλα κοινωνικά συστήματα. Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση των κοινωνικοπολιτιστικών και ιστορικών παραγόντων που επηρεάζουν το πένθος μπορεί να μειώσει τις ανισότητες και να προωθήσει την ισότητα και την ένταξη.
4. Αποδιοργανωτικό: Το πένθος προκαλεί τον επαναπροσδιορισμό της ταυτότητας, των σχέσεων, των πεποιθήσεων και των υποθέσεών μας για τον κόσμο και τον ρόλο μας σε αυτόν.
5. Σχεσιακή σύνδεση και αντιληπτική υποστήριξη: Το να έχουμε ανθρώπους που μας νοιάζονται και μας υποστηρίζουν μετά από μια απώλεια, μας βοηθά να πλοηγηθούμε στις αλλαγές στη ζωή μας. Το να νιώθουμε ότι ακουγόμαστε, και να έχουμε ανθρώπους να μοιραζόμαστε μαζί τους, μας βοηθά να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε μόνοι στο πένθος μας.
6. Σκοπός και Προσωπική Ενδυνάμωση: Η εμπειρία της απώλειας και του πένθους μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ανήμποροι ή εκτός ελέγχου. Επιλέγοντας τις δικές μας υγιείς απαντήσεις, αντί για το τι μας λένε οι άλλοι να κάνουμε ή να μην κάνουμε, μπορεί να μας βοηθήσει να ανακτήσουμε την αίσθηση της ισορροπίας και να βρούμε τον σκοπό μας.
7. Ασφάλεια: Η εμπειρία της απώλειας προκαλεί και πιθανά διαταράσσει την αίσθηση της ασφάλειας στον κόσμο. Εστιάζοντας την προσοχή μας στις σωματικές, συναισθηματικές και πνευματικές μας ανάγκες, θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές που συμβαίνουν μετά από μια απώλεια.
8. Προσωποκεντρικό: Η ένταση και η εμπειρία του πένθους είναι μοναδικές για κάθε άτομο.
9. Δυναμικό: Η δυναμική φύση του πένθους δεν μπορεί να αποτυπωθεί πλήρως σε στάδια, σε φάσεις ή άλλα σχετικά μοντέλα. Δεν υπάρχουν παγκοσμίως αποδεκτοί ή «σωστοί» τρόποι για να θρηνήσεις.
10. Ατελές: Η απώλεια είναι συνυφασμένη με την ταυτότητά μας. Επομένως, το πένθος δεν είναι μια πεπερασμένη εμπειρία. Η θλίψη δεν έχει κάποιο «μαγικό» τέλος. Μπορούμε να πενθούμε κάποιον, για όλη μας τη ζωή.Και για να πιαστώ από την δέκατη αρχή, το πένθος όντως δεν τελειώνει ποτέ, αλλάζει όμως, όπως αλλάζουμε κι εμείς, και μακάρι κάποια μέρα να μάθουμε να περπατάμε μαζί, του χέρι με χέρι. Γιατί είναι αναπόσπαστο κομμάτι μας, που μας αποδεικνύει και μας θυμίζει κάθε στιγμή πόσο αγαπήσαμε, πόσο αγαπάμε, και ότι θα αγαπάμε για πάντα.