Στήριξη σε αποβολή, διακοπή κύησης, σε περιγεννητική απώλεια
Συχνά με ρωτούν τι είναι αυτό που κάνω, πώς βοηθάω τις γυναίκες, τα ζευγάρια που βιώνουν αποβολή, διακοπή κύησης, οποιουδήποτε είδους και τρόπου περιγεννητική απώλεια.
Ας ξεκινήσω λοιπόν από αυτό: είμαι βοηθός μητρότητας, ή doula όπως λέγεται στις άλλες χώρες.
Μια βοηθός
μητρότητας μπορεί να στηρίξει πρακτικά
και συναισθηματικά μια γυναίκα κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης, στον τοκετό
και στη λοχεία. Δεν είναι επαγγελματίας
υγείας ούτε τους αντικαθιστά με κανέναν
τρόπο, αλλά είναι δίπλα στο νέο αυτό
ταξίδι της ζωής της γυναίκας, της τονώνει
την αυτοπεποίθηση και αγκαλιάζει με
αγάπη όλα της τα συναισθήματα. Μπορεί
να της κάνει μασάζ, να την βοηθήσει με
το θηλασμό, είναι μια πολύτιμη παρουσία
στο πλάι της σημερινής οικογένειας που
συχνά βιώνει τον ερχομό της μητρότητας
σε μοναξιά και με πολλή αγωνία.
(Περισσότερες πληροφορίες για τον ρόλο
της βοηθού μητρότητας μπορείτε να βρείτε
στο site του Ελληνικού
Συλλόγου Βοηθών Μητρότητας, εδώ).
Εγώ επέλεξα,
μετά την απώλεια του δεύτερου παιδιού
μου το καλοκαίρι του 2017 (θνησιγενές μωρό
στην 32η εβδομάδα κύησης), να στηρίζω τις
γυναίκες και τα ζευγάρια που πρόκειται
να βιώσουν, βιώνουν, ή έχουν βιώσει
περιγεννητική απώλεια, αλλά και γυναίκες
εγκυμονούσες μετά από απώλεια. Ένιωσα
από πρώτο χέρι τη μοναξιά που έχει μια
τέτοια εμπειρία, και το πόσο σημαντικό
είναι να υπάρχουν άνθρωποι που πραγματικά
στέκονται με κατανόηση και σεβασμό
δίπλα στους ανθρώπους αυτούς.
Παρακάτω
συγκέντρωσα κάποια στοιχεία και πρακτικές
που φωτίζουν καλύτερα το πως στηρίζει
μια βοηθός μητρότητας στο περιγεννητικό
πένθος:
Ακρόαση και δώσιμο χώρου
Η περιγραφή της εμπειρίας μιας εγκυμοσύνης όταν γίνεται με αυθεντικότητα, με ελευθερία έκφρασης και σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, μπορεί να είναι θεραπευτική και να συμβάλλει σε μια αποτελεσματική διαχείριση του πένθους. Αυτό λοιπόν που κάνουμε είναι καταρχήν να ακούμε. Να δίνουμε χώρο σε ό,τι αναδύεται και να το αγκαλιάζουμε.
Η δημιουργία ως μέσο διαχείρισης του πένθους
Μέσω της χειροτεχνίας διαχειριζόμαστε συναισθήματα που δε βρίσκουν συχνά άλλο τρόπο ή άλλο μέσο για να αναδυθούν. Η δημιουργία γενικότερα είναι τρόπος για να δουλέψουμε με το πένθος μας, να το παρατηρήσουμε, να το δούμε από πολλές σκοπιές, και με έναν τρόπο άρρητο συμβάλλει σε μια ανανοηματοδότηση της ζωής μετά την απώλεια, και προσωπικά πιστεύω πολύ στη δύναμή της. Έχω λοιπόν εντάξει μια χειροτεχνία στις συναντήσεις μου με τις γυναίκες και τα ζευγάρια, για να ακουμπήσουμε και αυτή την εκδοχή της διαχείρισης του πένθους.
Τελετουργικά αποχαιρετισμού, ανάμνησης, τίμησης
Τα τελετουργικά βοηθούν και αυτά σημαντικά στο πένθος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που οι αρχαίοι πολιτισμοί τα ανέπτυξαν τόσο, έχοντάς τα στο κέντρο της κοινωνικής ζωής. Μέσω ενός τελετουργικού που σχεδιάζουμε ή και υλοποιούμε μαζί, το οποίο συνήθως είναι προσωποποιημένο για να ταιριάζει στις ανάγκες, στο αίτημα και στην κουλτούρα της κάθε οικογένειας, η γυναίκα και το ζευγάρι, αλλά και όλοι όσοι πενθούν το μωρό αυτό, μπορούν να συνδεθούν με τον εσώτερο εαυτό τους, με τους άλλους ανθρώπους, με τη φύση, και να δουλέψουν το πένθος τους με τρόπο μεταμορφωτικό και ευεργετικό για τους ίδιους.
Δεν υπάρχει εγχειρίδιο χρήσης
Κάθε περιγεννητική απώλεια είναι μοναδική όπως είναι ο κάθε άνθρωπος και το κάθε ζευγάρι, και δεν υπάρχει ένας δρόμος για όλους. Είναι όμως κοινή η ανάγκη για αγκαλιά, για στήριξη χωρίς κριτική, για ενσυναίσθηση. Ειναι κοινή η ανάγκη να νιώθεις πως δεν είσαι μόνος ή μόνη στη νέα αυτή διαδρομή, και ότι μπορείς να λάβεις τη στήριξη και την κατανόηση που έχεις ανάγκη, για να περπατήσεις τη δική σου ξεχωριστή διαδρομή μετά την απώλεια.

Όλα τα παραπάνω, συνοπτικά, δίνουν μια εικόνα για το τι προσφέρεται μετά από μια αποβολή, μια διακοπή κύησης, μετά από θνησιγένεια ή θάνατο νεογνού, ακόμη και σε περιπτώσεις υπογονιμότητας ή και προωρότητας. Σε επόμενο άρθρο θα δούμε και πώς μπορεί να στηριχτεί μια γυναίκα και ένα ζευγάρι καθ' οδόν, και κατά τη διάρκεια μιας απώλειας.
Όλα ξεκινούν και τελειώνουν στην αγάπη, στη σύνδεση και στην αποδοχή του ανθρώπου και των επιλογών του. Μέσω αυτού του δρόμου, μέσω των σχέσεων με τέτοια ποιοτικά χαρακτηριστικά ο άνθρωπος παίρνει δύναμη για να συνεχίσει και να εξελιχθεί, με τους δικούς του όρους.
Για να ανθίσει, ακόμα και μέσα από το πένθος. Ναι!